῾Ο Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης γεννήθηκε
στὴν μικρὴ Βενετία τῆς ῾Ελλάδος τὸ ᾿Ανατολικὸν [ἢ ᾿Αντελικὸν] Αἰτωλοακαρνανίας,
ἐπισήμως λεγόμενον Αἰτωλικόν (ποὺ ἀπὸ τὸ 2011 ἔχει ἐνταχθῆ στὸν δῆμο
῾Ιερᾶς Πόλεως Μεσολογγίου). ᾿Εκεῖ ἔζησε
μέχρι τὴν ἡλικία
τῶν 5 ἐτῶν. Πρωτοπερπάτησε
στὴν παλαιὰ
παραλία του, ποὺ σήμερα δὲν ὑπάρχει,
ἀφοῦ ὁ τόπος ἔχει ἀναμορφωθῆ ῥιζικῶς. Πρωτοκολύμπησε
στὴν λιμνοθάλασσα τοῦ
᾿Ανατολικοῦ, καὶ ἐκεῖ κολυμποῦσε τὰ καλοκαίρια μαζὶ
μὲ τὰ
νερόφιδα ποὺ ὑπῆρχαν
τότε.
Νηπιαγωγεῖο δημοτικὸ
γυμνάσιο καὶ λύκειο πῆγε στὴν
Πάτρα, ὅπου ἐκείνη
τὴν ἐποχὴ ἔμενε
ἡ οἰκογένειά
του, ἐκτὸς ἀπὸ ἕνα διάστημα δυόμισι ἐτῶν, κατὰ τὸ ὁποῖο ἔμενε στὴν περιοχὴ τῆς Κοκκινιᾶς καὶ
στὸν ῞Αγιο ᾿Ιωάννη ῾Ρέντη (συνοικισμὸς Σταματάκη, ἀπέναντι ἀπὸ τὴν κεντρικὴ
Λαχαναγορὰ ᾿Αθηνῶν)· καθ᾿ ὅλην
αὐτὴν τὴν δεκατετραετία ὅμως
τὸ μισὸ
περίπου χρονικὸ διάστημα (ὅλα τὰ
σαββατοκύριακα καὶ ὅλες τὶς ἀργίες, ἀπεργίες,
καλοκαιρινὲς διακοπὲς κ.λπ.) τὸ
περνοῦσε στὸ ᾿Ανατολικὸ
καὶ κυρίως στὸ χωριὸ τῆς μητέρας του Περιθώριον Μεσολογγίου Αἰτωλοακαρνανίας (ἀπὸ τὸ 2011 τὸ χωριὸ ἔχει
ἐνταχθῆ στὸν δῆμο Ναυπακτίας). Στὴν Πάτρα διδάχτηκε ἐπὶ 4 χρόνια καὶ τὴν ἐκκλησιαστικὴ
μουσικὴ (θεωρία, παρασημαντικὴ καὶ μέλος) ἀπὸ τοὺς πρωτοψάλτες τῶν Πατρῶν
Παναγιώτη Παπασταύρου, ᾿Ιωάννη Κόττορο καὶ Χαράλαμπο Θεοτοκᾶτο (κατὰ χρονικὴ
σειρά).
Μετὰ
τὸ ἀπολυτήριο
τῆς 3ης τάξεως γενικοῦ λυκείου παρακολούθησε τὴν 4η τάξι τοῦ
ἐκκλησιαστικοῦ
λυκείου Πατρῶν, ἀπὸ ὅπου ἀπεφοίτησε
μὲ γενικὸ
βαθμὸ 18 καὶ
4/15. ᾿Εξεπλήρωσε τὶς στρατιωτικές του ὑποχρεώσεις στὸν
στρατὸ ξηρᾶς,
στὸ ὅπλο
τῶν τεθωρακισμένων (πρώην ἱππικοῦ),
καὶ ὑπηρέτησε στὶς
περιοχὲς Αὐλῶνος ᾿Αττικῆς, Λήμνου (τὸ
μεγαλείτερο μέρος τῆς θητείας του), καὶ Λιτοχώρου Πιερίας (γιὰ βραχὺ
χρονικὸ διάστημα). Στὴν Λῆμνο διετέλεσε
πλησίον τοῦ πρωτοψάλτου ᾿Αποστόλου Κουτσογιάννη, ὁ ὁποῖος ὡς μαθητὴς τοῦ
῾Αγιορείτου πρωτοψάλτου Συνεσίου Σταυρονικητιανοῦ ἀκολουθοῦσε τὴν παλαιὰ
ἁγιορειτικὴ ψαλτικὴ παράδοσι.
Μετὰ
τὴν ἀπόλυσί
του ἀπὸ τὸν στρατὸ ἐπιστρέφει στὴν πόλι τῶν Πατρῶν ἐπὶ
διετία, ὅπου ἐργάζεται ὡς ἀσφαλιστικὸς καὶ χρηματοοικονομικὸς σύμβουλος. Κατόπιν ἐγκαθίσταται στὴν
«Νέα Βαβυλῶνα» τῶν ᾿Αθηνῶν, ὅπου
καὶ διαμένει μονίμως μέχρι σήμερα, ἐργαζόμενος
ἀρχικὰ σὲ διάφορες ἑταιρεῖες, χρηματιστηριακὲς ἐργασίες, καὶ ἐκδοτικοὺς οἴκους. ᾿Απὸ τὸ 1989 ἔμενε περιστασιακὰ σὲ διάφορους τόπους
ὅπως στὴν Παλιὰ Κοκκινιὰ καὶ στὶς γύρω περιοχὲς ῎Ασπρα Χώματα, Νίκαια (ὅπου γιὰ
ἕνα διάστημα χρημάτισε ψάλτης τοῦ ναοῦ Τριῶν ῾Ιεραρχῶν στὴν λεωφόρο Θηβῶν),
καὶ ῾Ρέντη (κοντὰ στὸ ἁμαξοστάσιο τοῦ Ο.Σ.Ε.), στὸν Πειραιᾶ, στὸν Βύρωνα (συνοικία
Ζωοδόχου Πηγῆς, 1992-1994), στὴν Καισαριανή (γιὰ λίγον καιρό), στὴν ῾Αγία
Παρασκευὴ ᾿Αττικῆς (γύρω στὰ 10 χρόνια), στὴν Φλώρινα καὶ στὴν Θεσσαλονίκη
(1998-2000), στὸ Παγκράτι ᾿Αθηνῶν (γιὰ ἕναν χρόνο περίπου), στὴν Μύρινα Λήμνου
(ὅπου διατηροῦσε κατοικία ἐπὶ μία διετία), στὸν ῞Αγιο Κωνσταντῖνο Φθιώτιδος (ἐπίσης
γιὰ ἕνα ἔτος).
Σπούδασε στὴν θεολογικὴ
σχολὴ τοῦ
πανεπιστημίου ᾿Αθηνῶν (1992-1996) καὶ
εἶναι πτυχιοῦχος
τοῦ τμήματος κοινωνικῆς θεολογίας αὐτοῦ μὲ
γενικὸ βαθμὸ
7,82 «λίαν καλῶς». ῾Η πτυχιακή του ἐργασία, στὸν τομέα τῆς
ἁγιολογίας καὶ ὑμνολογίας, μὲ ἐπιβλέποντα καθηγητὴ τὸν ἁγιολόγο Π. Β. Πάσχο,
εἶχε θέμα· «῾Ο ἅγιος Διονύσιος ὁ ἐκ
Ζακύνθου», καὶ ἔλαβε βαθμὸ «ἄριστα».
Παραλλήλως σπούδασε βυζαντινὴ μουσικολογία μὲ καθηγητὴ τὸν μουσικολόγο
Γρηγόριο Θ. Στάθη (στὴν ὡς ἄνω θεολογικὴ σχολὴ) καὶ παρακολούθησε μαθήματα ἀρχαίων ἑλληνικῶν, γλωσσολογίας, καὶ παιδαγωγικῆς
στὴν φιλοσοφικὴ
σχολή.
Τὸ
2003 ἔλαβε δίπλωμα εἰδικεύσεως
(master) στὴν «βυζαντινὴ»-ἑλληνικὴ μουσικὴ ἀπὸ τὸ ᾠδεῖον «῾Ρωμανὸς ὁ μελῳδὸς» ᾿Αμφιάλης Πειραιῶς
μὲ γενικὸ
βαθμὸ 9,50 «ἄριστα».
῾Η διπλωματική του διατριβὴ εἶχε θέμα «῾Ο Χουρμούζιος Χαρτοφύλαξ καὶ ἡ μουσικὴ
μεταρρύθμισις τοῦ 1814», μὲ ἐπιβλέποντα καθηγητὴ τὸν μουσικοπαιδαγωγὸ
᾿Ιωάννη Σίμο.
Κατὰ τὴν περίοδο 2000-2008 ὑπηρέτησε στὴν μέση ἐκπαίδευσι (σὲ
ἰδιωτικὰ φροντιστήρια στὴν ᾿Αθήνα, σὲ δημόσια σχολεῖα στὸν Πειραιᾶ, καὶ σὲ
διάφορες ἄλλες ἐκπαιδευτικὲς μονάδες) καὶ δίδαξε τὰ μαθήματα· ἀρχαῖα καὶ νέα
ἑλληνικά, ἔκθεσι, λατινικά, θεωρία καὶ πρᾶξις ἑλληνικῆς μουσικῆς, βυζαντινὴ
ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ - ψαλτικὴ τέχνη, καὶ λειτουργικὸ τυπικό. Τὴν ἴδια περίοδο συνέγραψε καὶ σχολικὰ
βοηθήματα. Παράλληλα χρημάτισε δεξιὸς
ψάλτης στὴν μονὴ ῾Αγίας Αἰκατερίνης Παλλήνης καὶ ἀργότερα στὸν ναὸ τῆς
᾿Αναλήψεως Πεντέλης (Ντράφι).
Τὸν ἰούλιο
τοῦ 2011 ἀναγορεύθηκε διδάκτωρ τοῦ τμήματος μουσικῶν
σπουδῶν τῆς
φιλοσοφικῆς σχολῆς ᾿Αθηνῶν στὸ ἀντικείμενο
τῆς βυζαντινῆς
μουσικολογίας καὶ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τυπικοῦ. ῾Η διδακτορική του διατριβὴ εἶχε
θέμα «Γεώργιος Βιολάκης, ὁ
πρωτοψάλτης, ὁ μουσικολόγος, ὁ τυπικολόγος», ἐγκρίθηκε
μὲ βαθμὸ «ἄριστα», καὶ εἶναι τριμερής· τὸ
1ο μέρος εἶναι ἱστορικοφιλολογικό, τὸ 2ο μουσικολογικό, καὶ τὸ 3ο
θεολογικό (τυπικολογικὸ-λειτουργιολογικό).
Εἶναι ἀναπληρωματικὸ
μέλος τοῦ διοικητικοῦ συμβουλίου
τοῦ ῾Ιδρύματος Βυζαντινῆς Μουσικολογίας (ἀπὸ τὴν 1/9/2011 μέχρι σήμερα)· ἐπίσης
ἔχει διατελέσει μέλος τῆς ῾Ελληνικῆς Μουσικολογικῆς ῾Εταιρείας [Ε.Μ.Ε.] (ὡς
μουσικολόγος), τοῦ Μουσικοφιλολογικοῦ Συλλόγου Ἄρτης «Σκουφᾶς», τοῦ πάλαι ποτὲ Πανελληνίου Συνδέσμου ῾Ιεροψαλτῶν
(Π.Σ.Ι.), τῆς ῾Εταιρείας ῾Ελλήνων Φιλολόγων (ὡς φιλόλογος), τῆς Φιλολογικῆς
Στέγης Πειραιῶς, τῆς Πανελληνίου ῾Ενώσεως Θεολόγων [Π.Ε.Θ.] (ὡς πτυχιοῦχος τῆς
θεολογικῆς), καθὼς καὶ τοῦ Πανελληνίου ᾿Επιμορφωτικοῦ Φιλανθρωπικοῦ καὶ
Πολιτιστικοῦ Συλλόγου «῾Η ᾿Αρωγή». Κατὰ
καιροὺς συνεργάζεται ὡς μουσικολόγος μὲ ψάλτες, συλλόγους, χορῳδίες, καὶ ἄλλους
μουσικοὺς παράγοντες.
᾿Επὶ μία τριακονταετία (1985-2014) διετέλεσε ψάλτης καὶ χορῳδὸς σὲ διάφορους ναοὺς καὶ χορῳδίες
τῆς ῾Ελλάδος, κυρίως δὲ τῆς ᾿Αττικῆς. Ἔχει συμμετάσχει ὡς εἰσηγητὴς σὲ περισσότερα ἀπὸ 25 διεθνῆ ἢ πανελλήνια ἢ
ἐπιστημονικὰ συνέδρια ἡμερίδες καὶ σεμινάρια, σὲ περισσότερες ἀπὸ 180
ῥαδιοφωνικὲς τηλοπτικὲς καὶ διαδικτυακὲς ἐκπομπές (ὡς συνομιλητὴς ἢ παραγωγός),
καθὼς καὶ ὡς προσκεκλημένος ὁμιλητὴς σὲ λειτουργικὲς συνάξεις, κατηχητικά,
ἐπιστημονικοὺς κύκλους, διαλέξεις, καὶ ἄλλες ἐκδηλώσεις.
᾿Επιστημονικὴ κατάρτισι καὶ
βοηθητικὲς γνώσεις στὰ ἀκόλουθα πεδία.
Θεολογικοὶ τομεῖς· α) ἔρευνα τῶν
῾Αγίων Γραφῶν (κείμενο, ἐκκλησιαστικὴ ἑρμηνεία, βιβλικὴ θεολογία)· β) ὀρθόδοξη
πίστι καὶ θέματα δογματικῆς, σεμινάρια ὀρθοδόξου πίστεως καὶ οἰκοδομῆς· γ) αἱρέσεις,
ἑτεροδιδασκαλίες, ἑτεροδοξίες, νεοφανεῖς θρησκεῖες, παραθρησκεία (ἰσλάμ·
ἀνατολικὰ θρησκεύματα· σεμινάρια ἀντιμετωπίσεως τῶν αἱρέσεων, τῶν πεντηκοστιανῶν
καὶ λοιπῶν προτεσταντῶν, τῶν μαρτύρων τοῦ ᾿Ιεχωβᾶ, διαφόρων γκουρουιστικῶν
ὁμάδων, τοῦ ἀποκρυφισμοῦ, τοῦ σατανισμοῦ)· δ) ἁγιολογικὲς μελέτες· ε) χριστιανικὴ
καὶ κοινωνικὴ ἠθική· f)
ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία· ζ) χριστιανικὴ πατρολογία καὶ γραμματολογία, πατερικὴ
θεολογία· η) ὀρθόδοξος ποιμαντική, χριστιανικὴ ἀγωγή, κατηχητική, ἱεραποστολική·
θ) γενικὴ θεώρησι ἐκκλησιαστικῶν τεχνῶν.
Φιλολογικοὶ τομεῖς· α) ἄριστη γνῶσι
ὀρθογραφίας καὶ πολυτονικοῦ συστήματος τῆς ἀρχαίας, τῆς καθαρευούσης καὶ τῆς
δημοτικῆς· β) ἐπιλογὲς ἀρχαίων ῾Ελλήνων συγγραφέων (κειμενογνωσία, μετάφρασι,
σχόλια)· γ) ἀρχαία ἑλληνικὴ θρησκεία· δ) ἐνασχόλησι μὲ τὴν κοινὴ ἑλληνιστικὴ
γλῶσσα καὶ θέματα βυζαντινῆς φιλολογίας καὶ γραμματολογίας· ε) θέματα ἑβραϊκῆς
ἀρχαιολογίας καὶ θεσμολογίας· f) χριστιανικὴ καὶ βυζαντινὴ ἀρχαιολογία· ζ) παλαιογραφικὲς
γνώσεις, ἔρευνα καὶ ἔκδοσι χειρογράφων, ἐπιμέλεια κριτικῶν ἐκδόσεων· η)
μελέτες νεοελληνικῆς ἱστορίας καὶ γενικὰ θέματα ἑλληνικῆς καὶ παγκόσμιας
ἱστορίας· θ) νεοελληνικὴ καὶ ξένη λογοτεχνία (κυρίως ἀγγλική, γαλλικὴ καὶ
ῥωσική)· ι) μέθοδος ἐπιστημονικῆς ἔρευνας.
Τομεῖς ἐκκλησιαστικοῦ τυπικοῦ
(ἐξειδίκευσι), λειτουργικῆς καὶ ὑμνογραφίας/ὑμνολογίας· α) ἰδιαίτερη μελέτη
ἀπὸ τὸ 1987 τῆς μοναστηριακῆς καὶ ἐνοριακῆς λειτουργικῆς πρακτικῆς· β) συνεργασία
μὲ ἐρευνητὲς τοῦ τυπικοῦ καὶ λειτουργιολόγους· γ) μελέτη χειρογράφων καὶ ἐντύπων
τυπικῶν καὶ
διαφόρων λειτουργικῶν βιβλίων, παλαιῶν καὶ
νεωτέρων, χρονολογουμένων ἀπὸ τὸν 8ο
αἰῶνα καὶ ἐντεῦθεν·
δ) ἐπιμέλειες καὶ ἐκδόσεις ὑμνογραφικῶν κειμένων, ἐκκλησιαστικῶν ἀκολουθιῶν, καὶ
ἄλλων λειτουργικῶν βιβλίων· ε) συμπληρώσεις ὑμνογραφημάτων, συνθέσεις
ἀκολουθιῶν, μελοποιήσεις διαφόρων ὕμνων· f) εἰδικὰ τυπικολογικὰ καὶ
λειτουργιολογικὰ συγγράμματα καὶ μελετήματα ἐνοριακῆς καὶ μοναστηριακῆς
παραδόσεως· ζ) γενικὴ λειτουργική, τελετουργική, ὑμνογραφία, καὶ ὁμιλητική.
Μουσικοὶ τομεῖς· α) ἱστορία
ἑλληνικῆς μουσικῆς καὶ χριστιανικῆς ὑμνολογίας· β) θεωρία καὶ πρᾶξι
ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς· γ) ὀρθογραφία ἐκκλησιαστικῆς παρασημαντικῆς· δ)
βυζαντινὴ μουσικολογία· ε) ἀρχεῖον ἠχογραφήσεων ἐκκλησιαστικῆς, κλασσικῆς καὶ
γενικῆς μουσικῆς· f)
πρόγραμμα ψηφιοποιήσεως ἀναλογικῶν ἠχογραφήσεων.
Φιλοσοφία καὶ παιδαγωγικά· α) φιλοσοφία
(ἱστορία τῆς φιλοσοφίας, εἰσαγωγὴ στὴν παγκόσμια φιλοσοφία, ἀρχαία ἑλληνικὴ
φιλοσοφικὴ σκέψι)· β) ψυχολογία (εἰσαγωγή, κεφάλαια γενικῆς ψυχολογίας, Ἄλφρεντ
Ἄντλερ, Κὰρλ Γιούνγκ, Ἔριχ Φρόμ, Charlotte Bÿhler)· γ) παιδαγωγική (εἰσαγωγή, γενικὴ
παιδαγωγική)· δ) κοινωνιολογία (ἐπιστήμη καὶ θεωρία τῆς κοινωνίας καὶ τοῦ
κοινωνικοῦ συνόλου)· ε) θρησκειολογία (ἱστορία θρησκευμάτων, φιλοσοφία καὶ κοινωνιολογία τῆς θρησκείας).
Βασικὲς νομικὲς γνώσεις· α) γενικὲς ἀρχὲς
δικαίου καὶ στοιχεῖα ἑλληνικοῦ ἀστικοῦ κώδικος· β) κανονικὸ καὶ ἐκκλησιαστικὸ
δίκαιο· γ) οἰκογενειακὸ δίκαιο· δ) ἐγκληματολογία.
Ψήγματα γλωσσομαθείας· μερικὴ γνῶσι τῶν γλωσσῶν ἀγγλικῆς, λατινικῆς, ἑβραϊκῆς,
κοπτικῆς.
Προσωπικὴ
βιβλιοθήκη· περισσότερα ἀπὸ 2500 φιλολογικά, θεολογικά, ἐκκλησιαστικά, μουσικά,
λογοτεχνικά, καὶ ἄλλα συγγράμματα καὶ ἔντυπα.
᾿Απὸ τὸ 1985
μὲ μερικὴ ἀπασχόλησι, καὶ ἀπὸ τὸ 1994 μὲ πλήρη
ἀπασχόλησι, ἐργάζεται ὡς ἐπιμελητὴς ἐκδόσεων (τυπογραφικῶς, ἐκδοτικῶς καὶ ἐν μέρει γραφιστικῶς),
ὡς διορθωτὴς κειμένων (φιλολογικῶς, θεολογικῶς καὶ μουσικῶς), ὡς συγγραφεύς, καὶ
ὡς ἐπιστημονικὸς ἐρευνητής,
μὲ περισσότερα ἀπὸ 80 ἐκδεδομένα βιβλία του (συγγράμματα, ἐπιστημονικὲς ἐργασίες,
καὶ ἐπιμέλειες). Διετέλεσε περιστασιακὰ
ἐπιμελητὴς ἐκδόσεων καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς λογογράφους τοῦ μακαριστοῦ ἀρχιεπισκόπου
᾿Αθηνῶν κυροῦ Χριστοδούλου (Παρασκευαΐδη).
Κατὰ καιροὺς ἔχει συνεργαστῆ μὲ περισσότερους
ἀπὸ 20 ἐκδοτικοὺς φορεῖς (ἐκδόσεις «᾿Αστήρ», «᾿Ακρίτας», «Παρουσία», «῎Αθως», «Διάλογος»,
«Φανάριον», «Κάλαμος», «Τροχαλία», «᾿Αποκάλυψις», «Σύγχρονη μάθησι», ᾿Εκδόσεις Παπαδημητρίου, Νεκτάριος
Παναγόπουλος, ᾿Αποστολικὴ Διακονία, ἐκδόσεις Σπηλιώτη, ἐφημερίδα «᾿Εξπρές», ἱ.
μονὴ ῾Αγ. Λαύρας Καλαβρύτων, ἱ. κελλίον ῾Αγ. Νικολάου Μπουραζέρη ῾Αγ. ῎Ορους,
ἱ. μητρόπολι Καισαριανῆς, κ.λπ.), καθὼς καὶ μὲ πολλοὺς σύγχρονους συγγραφεῖς,
ἐπιστήμονες καὶ ἀνθρώπους τοῦ πνεύματος ὅπως μὲ τοὺς Κωνσταντῖνο Οἰκονόμου
(ἀρχιμανδρίτη, ἱεροκήρυκα Πατρῶν), Θεόκλητο Διονυσιάτη (῾Αγιορείτη μοναχό), Π.
Β. Πάσχο (καθηγητὴ πανεπιστημίου), ᾿Αντώνιο ᾿Αλεβιζόπουλο (πρωτοπρεσβύτερο), Παναγιώτη
Μ. Σωτῆρχο, Γεώργιο Μπεκατῶρο, Κώστα Σαρδελῆ, Δημήτριο Φερούση, Γεώργιο Σύρκα
(πρωτοψάλτη), Κωνσταντῖνο Καβαρνό, ᾿Απόστολο Παπαχρῖστο (μουσικοδιδάσκαλο),
᾿Ιωάννη Δ. Σίμο (μουσικοπαιδαγωγό), μητροπολίτη Καισαριανῆς Δανιήλ, Κωνσταντῖνο
Σιαμάκη (φιλόλογο-θεολόγο), ᾿Αθανάσιο Σιαμάκη (ἀρχιμανδρίτη, ἐρευνητὴ τῆς
ἀρχαίας ἑλληνικῆς μουσικῆς), ᾿Ηλία Δ. Μπάκο, Μάριο Πηλαβάκη (βυζαντινολόγο),
Αἰκατερίνα Μαρκουλάκη, Θεοδώρα Παραγιοῦ, Γεώργιο Δ. Κούβελα, Ζωὴ Κανάβα, Σοφία
Κωνσταντινίδη-Σπάλα, Γεώργιο Παπανδρέου (γιὸ τοῦ πρωθυπουργοῦ Γεωργίου
Παπανδρέου καὶ ἀδελφὸ τοῦ ἐπίσης πρωθυπουργοῦ ᾿Ανδρέα Παπανδρέου), Βασίλειο Σ. Διαμαντόπουλο, Γιάννη Γκίκα, ᾿Αρσένιο
Κουμπούγια (ἀρχιμανδρίτη), Βασιλικὴ
Βασιλοπούλου, Παναγιώτη Μπούμη (καθηγητὴ πανεπιστημίου), Κωνσταντῖνο
Τερζόπουλο (ἱερέα, μουσικολόγο), Φιλάρετο Κωνσταντακόπουλο (ἀρχιμανδρίτη), Λέανδρο
Τ. ῾Ρακιτζῆ (ἀρεοπαγίτη), Γιάννη Χατζῆ, Γεώργιο Χατζηθεοδώρου
(μουσικοδιδάσκαλο), Κωνσταντῖνο Φλούμη (ἐκπαιδευτικό), Πατρίκιο Καλεώδη
(ἀρχιμανδρίτη), καὶ ἄλλους.
᾿Απὸ
τὸ 1985 ἀρθρογραφεῖ σὲ διάφορα
ἔντυπα, ἐφημερίδες καὶ περιοδικά, ἀπὸ δὲ τὸ 2001 καὶ στὸ διαδίκτυο, καὶ ἔχει
δημοσιεύσει περισσότερα ἀπὸ 360 ἄρθρα καὶ μελέτες θεολογικοῦ, φιλολογικοῦ,
ἱστορικοῦ, μουσικολογικοῦ καὶ γενικοῦ περιεχομένου.
Διατηρεῖ ἢ διατηροῦσε κατὰ καιροὺς
διάφορες τακτικὲς στῆλες ἢ αὐτοτελεῖς ἐκδόσεις ὅπως· α) «Συμβολὴ εἰς τὴν τάξιν τῆς ὀρθοδόξου λατρείας» (περιοδικὴ ἔκδοσις,
2003-2008), β) «Διορθωτέα εἰς τὸν ὄρθρον καὶ τὴν λειτουργίαν» (2005-2006), γ)
«Τυπικαρεῖον» (᾿Εφημέριος, 2007-2008
καὶ 2013-2015), δ) «Θέματα ἐκκλησιαστικοῦ
τυπικοῦ καὶ
λειτουργικῆς» (᾿Εκκλησιολόγος,
2011 ἕως σήμερα), ε) «᾿Επιστασίαι ἐπὶ ζητημάτων τοῦ Τυπικοῦ» (2013-2016), f)
«Λειτουργικὰ ἄρθρα» (᾿Ενορία,
2014-2015), ζ) «᾿Απορούμενα τοῦ Τυπικοῦ» (2003-2008), η) «᾿Εγκόλπιον
᾿Εκκλησιαστικῆς Τάξεως» βάσει τοῦ ἰουλιανοῦ ἑορτολογίου (2014-2018 καὶ 2022), θ) «Τυπικαὶ σημειώσεις» (2003-2008), ι)
«Ψαλτικὴ καὶ τυπικόν» (῾Ιεροψαλτικὰ Νέα
τοῦ πάλαι ποτὲ Πανελληνίου Συνδέσμου ῾Ιεροψαλτῶν, 2012-2013), ια) «Μοναστικὴ
῾Υποτύπωσις», κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Λαύρας τοῦ ἁγίου Σάββα (2015-2018 καὶ 2022), ιβ) «Σύναξις Μοναστηριακῶν Τύπων» κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Λαύρας τοῦ ἁγίου Σάββα καὶ τὸ ἰουλιανὸν ἑορτολόγιον (2022), ιγ) «Τὰ
μυστικὰ τοῦ τυπικοῦ» (Στῦλος ᾿Ορθοδοξίας,
2017-2018), ιδ) «Βιβλικὰ θέματα» (2017 ἕως σήμερα), ιε) «Μουσικολογικὰ
ἀνάλεκτα» (2017 ἕως σήμερα), ιf) «᾿Απὸ τὸ ἑορτολόγιον τῆς ᾿Εκκλησίας» (2017
ἕως σήμερα).
᾿Απὸ
τὸ ἔτος 2007 καὶ ἑξῆς εἶναι ὁ
κατ᾿ ἔτος συντάκτης καὶ ἐπιμελητὴς ἐκδόσεως τοῦ Κανοναρίου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος (ἐτησίων τυπικολειτουργικῶν διατάξεων κατὰ τὸ Τυπικὸν
τῆς Μεγάλης
᾿Εκκλησίας καὶ
τὴν ἐνοριακὴ
τάξι).
᾿Απὸ
τὸ 2016 μὲ δικές του
πρωτοβουλίες ξεκίνησαν στὴν ᾿Αθήνα τὰ Σεμινάρια
᾿Εκκλησιαστικοῦ Τυπικοῦ «Γεώργιος Βιολάκης», στὰ ὁποῖα εἶναι γενικὸς συντονιστὴς
καὶ τακτικὸς εἰσηγητής. Τὰ σεμινάρια
διενεργοῦνται σὲ συνεργασία μὲ διάφορους φορεῖς καὶ ἐθελοντές (ἀρχικὰ μὲ τὸ Σύγχρονο
᾿ῼδεῖο ᾿Αθηνῶν, κατόπιν μὲ τὸ Χριστιανικὸ
Βιβλιοπωλεῖο Νεκτάριος Δ. Παναγόπουλος, ἀργότερα μὲ χριστιανικὲς ἐνορίες τῶν ᾿Αθηνῶν, ὕστερα μὲ συνεργάτες τῆς ἱστοσελίδος τῆς «Συμβολῆς» κ.λπ.), καὶ περιλαμβάνουν· α) ἐτήσιο
γενικὸ σεμινάριο τυπικοῦ μὲ μηνιαῖες διαλέξεις καὶ σχετικὴ συζήτησι· β)
ταχύρρυθμα εἰδικὰ σεμινάρια τυπικοῦ γιὰ μουσικοδιδασκάλους, ὅπου
προετοιμάζονται καταλλήλως ὥστε νὰ διδάσκουν σωστὰ τὸ τυπικὸ στοὺς μαθητές
τους· γ) τακτικὰ μαθήματα τυπικοῦ, θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος, σὲ
ἑβδομαδιαία βάσι μὲ ὀλιγομελῆ τμήματα μαθητῶν· δ) ἐργαστήριον τυπικοῦ
(μηνιαῖες συναντήσεις) μὲ χρῆσι τῶν λειτουργικῶν βιβλίων τῆς ᾿Ορθοδόξου
᾿Εκκλησίας καὶ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ ἐπὶ πάσης τυπικῆς διατάξεως· ε) ἔκτακτα
σεμινάρια καὶ εἰσηγήσεις τυπικοῦ καὶ λειτουργικῆς σὲ συνεργασία μὲ διάφορους
φορεῖς ἐντὸς ἢ ἐκτὸς ᾿Αττικῆς (π.χ. σὲ Κρήτη, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, κ.ἀ.)· f) ψαλτικὸ χορὸ ἐκκλησιαστικοῦ μέλους γιὰ τὴν
τέλεσι πρότυπων ἀκολουθιῶν καὶ τὴν παρουσίασι εἰδικῶν περιπτώσεων τυπικοῦ καὶ
ψαλτικῆς· ζ) μία φιλικὴ παρέα ἀνθρώπων («Οἱ Φίλοι τοῦ Τυπικοῦ»), ποὺ
ἐνδιαφέρονται γιὰ τὸ λειτουργικὸ τυπικὸ καὶ ἐπιδιώκουν τὴν ὀρθὴ γνῶσι καὶ τὴν
εὐρύτερη διάδοσί του.
᾿Απὸ τὴν ἀκαδημαϊκὴ περίοδο 2020-2021
διδάσκει τὸ μάθημα «Ζητήματα Τυπικοῦ» στὸ Εὐρωπαϊκὸ Πανεπιστήμιο Κύπρου (Σχολὴ
ἀνθρωπιστικῶν, κοινωνικῶν καὶ παιδαγωγικῶν ἐπιστημῶν· Τμῆμα τεχνῶν).
Διατηρεῖ προσωπικὴ ἱστοσελίδα
στὸ διαδίκτυο μὲ
τίτλο «Συμβολὴ εἰς τὴν
τάξιν τῆς ὀρθοδόξου
λατρείας» (www.symbole.gr), ποὺ
διαθέτει ἐπίσης χῶρο
συμμετοχῆς ἐγγεγραμμένων
μελῶν (φόρουμ Διάλογοι
Συμβολῆς) καὶ διεύθυνσι ἠλεκτρονικῆς ἀλληλογραφίας
(e-mail: symbole@mail.com).