ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΤΥΠΙΚΟΥ
«ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΟΛΑΚΗΣ»
᾿Αθῆναι, 2021-2022
Δραστηριότητες τῶν σεμιναρίων
Στὰ πλαίσια τῶν Σεμιναρίων ᾿Εκκλησιαστικοῦ Τυπικοῦ «Γεώργιος Βιολάκης» προβλέπονται οἱ ἑξῆς δραστηριότητες·
• ᾿Ετήσιος κύκλος διαλέξεων (μία φορὰ τὸν μῆνα) ἐπὶ θεμάτων τυπικοῦ καὶ συναφῶν λειτουργικῶν θεμάτων, μὲ ἐπακόλουθη σχετικὴ συζήτησι μὲ τὴν συμμετοχὴ τοῦ κοινοῦ. Κάθε ἔτος ἔχει διαφορετικὸ κεντρικὸ θέμα-ἀφιέρωσι καὶ διαφορετικὲς ἐπὶ μέρους εἰσηγήσεις.
• ῾Εβδομαδιαῖα μαθήματα τυπικοῦ, θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος, κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας (ἔτους 1888 ὑπὸ Γ. Βιολάκη), μὲ ὀλιγομελῆ τμήματα ἐγγεγραμμένων μαθητῶν. Τὰ μαθήματα εἶναι ὠργανωμένα στὴν βάσι συνεχοῦς διδασκαλίας γιὰ 4 κύκλους, συνολικῆς διαρκείας 300 ὡρῶν περίπου.
• Ἐργαστήριον Τυπικοῦ· μηνιαῖες συναντήσεις μὲ χρῆσι τῶν ἐπισήμων λειτουργικῶν βιβλίων τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας, προσομοίωσι τοῦ ἀναλογίου, καὶ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ ἐπὶ πάσης τυπικῆς διατάξεως, καθὼς καὶ μὲ ἀτομικὲς καὶ ὁμαδικὲς ἐργασίες, ἐξειδικευμένες ἀσκήσεις, καὶ συγκρίσεις τυπικολογικῶν κειμένων. Τὸ ἐργαστήριον τυπικοῦ λειτουργεῖ ὑπὸ διπλῆ μορφή· ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν ὑφίσταται ὡς ἀνεξάρτητη δραστηριότητα, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ ἐντάσσεται ὀργανικὰ στὰ τακτικὰ μαθήματα τυπικοῦ μὲ σκοπὸ τὴν ἀπόκτησι ὡλοκληρωμένων γνώσεων.
• «Θέματα μοναστηριακοῦ τυπικοῦ», μὲ προφορικὲς παραδόσεις, γραπτὲς σημειώσεις καὶ συναντήσεις θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος, μὲ βάσι τὸ Τυπικὸν τῆς Λαύρας τοῦ ῾Αγίου Σάββα, καὶ ἐφαρμογὲς στὸ νέο ἡμερολόγιο.
• «᾿Ενοριακὴ τάξις βάσει τοῦ ἰουλιανοῦ ἑορτολογίου», προφορικὲς παραδόσεις καὶ γραπτὲς σημειώσεις, θέματα κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας (ἔτους 1888 ὑπὸ Γ. Βιολάκη), καὶ μὲ διευκρινιστικὲς ἐπισημάνσεις θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος.
• «Μοναστηριακοὶ λειτουργικοὶ τύποι βάσει τοῦ ἰουλιανοῦ ἑορτολογίου», προφορικὲς παραδόσεις καὶ γραπτὲς σημειώσεις, θέματα κατὰ τὸ Τυπικὸν τῆς Λαύρας τοῦ ῾Αγίου Σάββα καὶ ἀρχαῖες μοναστικὲς διατάξεις.
• ᾿Εξατομικευμένα μαθήματα Τυπικοῦ, θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος, γιὰ
κατοίκους τοῦ ἐξωτερικοῦ, γιὰ ἐργαζόμενους μὲ ἐναλλασσόμενο ὡράριο, καὶ γενικῶς
γιὰ ὅσους δὲν μποροῦν νὰ ἐνταχθοῦν στὰ ὁμαδικὰ μαθήματα.
• Ταχύρρυθμα μαθήματα Τυπικοῦ, θεωρητικοῦ καὶ πρακτικοῦ χαρακτῆρος, μὲ ἔμφασι κυρίως στὴν πρακτικὴ ἐφαρμογὴ καὶ τὴν ἀντικειμενικὴ ἀνάλυσι τῶν τυπικῶν διατάξεων, βάσει τοῦ Τυπικοῦ τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας (ὑπὸ Γ. Βιολάκη) ἢ τοῦ Μοναστηριακοῦ Τυπικοῦ (κατὰ περίπτωσιν).
• Tαχύρρυθμο σεμινάριο μουσικοδιδασκάλων. Εἰδικὰ ταχύρρυθμα μαθήματα γιὰ γνῶστες
τοῦ τυπικοῦ (μουσικοδιδασκάλους, τυπικάρηδες, ἐρευνητὲς τοῦ τυπικοῦ, κλπ.), μὲ
τὰ ὁποῖα προετοιμάζονται καταλλήλως, ὥστε νὰ διδάσκουν σωστὰ τὸ τυπικὸ στοὺς
μαθητές τους (εἴδη τοῦ λειτουργικοῦ τυπικοῦ, τρόποι καὶ μέθοδοι διδασκαλίας, ἑρμηνεία
τυπικῶν διατάξεων, διδακτικὰ ἐγχειρίδια καὶ βοηθήματα, διδακτέα ὕλη, προγραμματισμὸς
διδακτικῶν κύκλων).
• Εἰδικὰ σεμινάρια γιὰ τὴν καταγραφὴ τῶν τυπικῶν διατάξεων καὶ γιὰ τὴν σύνταξι τυπικῶν βοηθημάτων. (εἴδη τοῦ λειτουργικοῦ τυπικοῦ, σύγκρισι καὶ ἑρμηνεία τυπικῶν διατάξεων, πρωτογενεῖς καὶ δευτερογενεῖς πηγές, κατάταξι ὑλικοῦ, μέθοδοι ἐργασίας, κλπ.).
• ῎Εκτακτα σεμινάρια καὶ εἰσηγήσεις τυπικοῦ καὶ συναφῶν μουσικο-λειτουργικῶν θεμάτων σὲ συνεργασία μὲ διάφορους ἄλλους φορεῖς.
• Οἱ «Φίλοι τοῦ Τυπικοῦ», μία φιλικὴ παρέα ἀνθρώπων ποὺ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὸ λειτουργικὸ τυπικὸ καὶ ἐπιδιώκουν τὴν ὀρθὴ γνῶσι καὶ τὴν εὐρύτερη διάδοσί του.
• Διάφορες λατρευτικὲς εὐκαιρίες μὲ τήρησι τοῦ σωστοῦ τυπικοῦ ὅσο ἀκριβέστερα γίνεται, καὶ ἐξειδικευμένος ψαλτικὸς χορὸς ἐκκλησιαστικοῦ μέλους γιὰ τὴν τέλεσι πρότυπων ἀκολουθιῶν καὶ τὴν παρουσίασι εἰδικῶν περιπτώσεων τυπικοῦ καὶ ψαλτικῆς.
Γενικὸς συντονιστὴς καὶ τακτικὸς εἰσηγητὴς εἶναι ὁ Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, διδάκτωρ τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ ᾿Εθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου ᾿Αθηνῶν, μουσικολόγος-τυπικολόγος, διπλωματοῦχος τοῦ ᾠδείου «῾Ρωμανὸς ὁ μελῳδός», πτυχιοῦχος κοινωνικῆς θεολογίας, διδάσκων καθηγητὴς στὸ Εὐρωπαϊκὸ Πανεπιστήμιο Κύπρου (Τμῆμα Τεχνῶν, 2020-2024).
᾿Ηλεκτρονικὴ ἀλληλογραφία τῶν σεμιναρίων καὶ ἐγγραφὲς στὸ email: setgv01@gmail.com